Popularne artykuły

IBS – zespół jelita drażliwego.
Healthy Lifestyle

IBS – zespół jelita drażliwego. 

Zespół jelita drażliwego, zwany też chorobą jelita drażliwego, jest długotrwałym zaburzeniem żołądkowo-jelitowym. Powoduje ból brzucha, wzdęcia, śluz w kale, nieregularną pracę jelit, naprzemiennie biegunkę i zaparcia. Zespół jelita drażliwego (IBS) lub choroba jelita drażliwego (IBD), jest również znany jako spastyczne zapalenie okrężnicy, zapalenie śluzówki jelita grubego i okrężnicy nerwowej. Jest to stan przewlekły lub długotrwały, ale objawy mogą się zmieniać się z biegiem lat. IBS może powodować utrzymujący się dyskomfort, ale większość ludzi nie doświadcza poważnych powikłań związanych z tą przypadłością. Objawy często ulegają redukcji i poprawie, gdy osoby, metodą prób i błędów, uczą się radzić sobie z chorobą. Ciężkie i uporczywe poważne objawy występują rzadko.


Fakty dotyczące zespołu jelita drażliwego

Oto kilka kluczowych punktów dotyczących zespołu jelita drażliwego:

    • IBS może powodować dyskomfort, ale zwykle nie prowadzi do poważnych komplikacji.
    • Czynniki dietetyczne i emocjonalne mogą odgrywać kluczową rolę w IBS.
    • Zmniejszenie spożycia alkoholu może złagodzić objawy.
    • Wyłączenie żywności, która powoduje gaz, może również zredukować objawy w sposób znaczący.

Objawy IBS

IBS może prowadzić do dyskomfortu i bólu brzucha.

Najczęstsze objawy występujące u osób z IBS to:

  • nieregularna praca jelit, naprzemiennie występujące biegunki i zaparcia,
  • bóle i skurcze brzucha, które często ustępują po skorzystaniu z łazienki
  • uczucie, że wnętrzności nie są całkowicie opróżnione po skorzystaniu z łazienki,
  • nadmiar gazów, częste wzdęcia,
  • śluz w kale,
  • nagła potrzeba korzystania z łazienki
  • obrzęk lub wzdęcia brzucha

Objawy często pogarszają się po jedzeniu. Dyskomfort może trwać od 2 do 4 dni, a następnie objawy mogą ulec poprawie lub całkowicie ustąpić.

Objawy i przebieg epizodów chorobowych różnią się znacznie między poszczególnymi osobami. Często przypominają one inne choroby i schorzenia. Mogą również wpływać na różne części ciała.

Objawy mogą dotyczyć:

  • potrzeby częstego oddawanie moczu,
  • cuchnący oddech lub nieświeży oddech,
  • ból głowy,
  • ból stawów lub mięśni,
  • uporczywe zmęczenie,
  • ból podczas stosunku seksualnego (dla kobiet) lub dysfunkcję seksualną,
  • nieregularne miesiączki

Mogą również występować lęki i depresja, często ze względu na dyskomfort i zażenowanie, które mogą towarzyszyć chorobie.

Rola diety w kuracji IBS

Czynniki dietetyczne mogą odgrywać ważną rolę w kontrolowaniu choroby. Objawy są często gorsze po spożyciu niektórych produktów, takich jak czekolada, mleko lub alkohol. Po ich spożyciu może występować zaparcie lub biegunka.

Niektóre owoce, warzywa i napoje gazowane mogą również powodować wzdęcia i dyskomfort. Nie jest do końca jasne, czy istotną rolę odgrywa alergia lub nietolerancja pokarmowa.

Do powszechnych dietetycznych wyzwalaczy skurczów lub wzdęć należą:

  • pokarmy, które powodują wzdęcia, takie jak fasola, seler, cebula, marchew, rodzynki, banany, morele, suszone śliwki, brukselka, precle i bułeczki,
  • nabiał,
  • guma bez cukru,
  • niektóre cukierki,
  • produkty zawierające kofeinę, być może z powodu nietolerancji laktozy (cukru), sorbitolu lub kofeiny,

Błonnik: Niektóre osoby z IBS muszą zwiększyć spożycie błonnika, podczas gdy inne muszą spożywać go zdecydowanie mniej. Właściwy zrównoważony poziom błonnika w diecie może pomóc w przywróceniu zdrowego trawienia. Probiotyki: Mogą pomóc niektórym osobom zmagającym się z IBS. Korzyści pojawiają się około 4 tygodni regularnego stosowania.

Dziennik dietetyczny: Prowadzenie rejestru spożywanych pokarmów i ich wpływ pomoże zidentyfikować główne produkty żywnościowe wyzwalające niepożądane objawy.

Zmiany w nawykach żywieniowych mogą pomóc w kontrolowaniu objawów. Nie ma jednej, idealnej diety na IBS, która działa dla wszystkich, więc dana osoba może potrzebować przejść długa drogę, pełną prób i błędów, aby skomponować optymalną dietę.

Apollo Hegemony - maślan sodu
Apollo Hegemony - maślan sodu

Przyczyny IBS

Nie jest jasne, co powoduje IBS, ale nie jest to choroba zaraźliwa lub związana z nowotworami. IBS powoduje dyskomfort w układzie żołądkowo-jelitowym.

Czynniki, które mogą być zaangażowane w wystąpienie IBS to:

  • dieta,
  • czynniki środowiskowe, takie jak stres,
  • czynniki genetyczne,
  • hormony,
  • organy trawienne są nadmiernie wrażliwe na ból,
  • niezwykła reakcja na infekcję,
  • nieprawidłowe funkcjonowanie mięśni używanych do przenoszenia pokarmu przez układ trawienny,
  • niezdolność ośrodkowego układu nerwowego (OUN) do prawidłowego kontrolowania układu trawiennego.

Stan psychiczny i emocjonalny może mieć także wpływ na aktywowanie choroby. Ludzie, którzy przeżyli traumatyczne doświadczenia, mają większe ryzyko rozwoju IBS. Zmiany hormonalne mogą pogłębić objawy. Są one często bardziej dotkliwe u kobiet, na przykład w okresie menstruacji. Infekcje, takie jak zapalenie żołądka i jelit, mogą wywoływać pozakażeniowe IBS lub PI-IBS.

Leczenie IBS

Ponieważ przyczyny są niepewne, leczenie IBS ma na celu złagodzenie objawów i poprawę jakości życia. Zwykle wiąże się to ze zmianami diety i stylu życia, a także uczeniem się radzenia sobie ze stresem.

Poniższe rady mogą pomóc:

  • należy omijać sorbitol, znajdujący się w gumach do żucia, dietetycznych produktach spożywczych i bezcukrowych słodyczach, ponieważ może powodować biegunkę
  • spożywanie większej ilości produktów na bazie owsa w celu zmniejszenia ilości gazu lub wzdęć
  • nie pomijaj posiłków i jedz o tej samej porze każdego dnia
  • jedz powoli
  • ogranicze spożycia alkoholu
  • unikaj gazowanych słodkich napojów,
  • ogranicz spożycie niektórych owoców i warzyw
  • ogranicz spożycia herbaty i kawy do trzech filiżanek dziennie
  • pij wystarczającej ilości płynów, co najmniej osiem szklanek płynów dziennie

Lęk i stres

Poniższe rady mogą pomóc zmniejszyć lub złagodzić objawy:

  • techniki relaksacyjne, w tym ćwiczenia lub medytacja
  • niektóre specyficzne ćwiczenia fizyczne, takie jak Tai Chi lub joga
  • regularne ćwiczenia fizyczne
  • kognitywna terapia behawioralna (CBT)

Leki

Następujące leki są stosowane w objawowym leczeniu IBS:

  • Leki przeciwskurczowe zmniejszają skurcze i bóle brzucha poprzez rozluźnienie mięśni jelit.
  • Środki przeczyszczające mogą pomóc złagodzić zaparcia.
  • Środki przeciwmotoryczne na biegunkę obejmują loperamid, który spowalnia skurcze mięśni jelit.
  • Trójcykliczny lek przeciwdepresyjny (TCA) często pomaga zmniejszyć ból brzucha i skurcze.

Leki specyficzne dla leczenia IBS obejmują:

  • alosetron (Lotronex) w ciężkim IBS z dominującą biegunką u kobiet
  • lubiproston (Amitiza) dla IBS z dominacją zaparć u kobiet

Terapia psychologiczna

Niektóre techniki psychologiczne mogą być przydatne:

  • Psychodynamiczna terapia interpersonalna (PIT), w której terapeuta pomaga pacjentowi zgłębić przeszłość, aby dowiedzieć się, czy cokolwiek mogło mieć wpływ na jego stan zdrowia.
  • Hipnoterapia może pomóc zmienić stosunek nieświadomego umysłu do objawów.
  • Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) wspiera strategie reagowania odmiennie na stan za pomocą technik relaksacyjnych i pozytywnego nastawienia.

Ćwiczenia fizyczne pomagają zmniejszyć objawy u niektórych osób.

Diagnoza IBS

Najbardziej popularnymi symptomami zespołu jelita drażliwego są przewlekłe bóle jelitowe, oraz problemy gastryczne
Najbardziej popularnymi symptomami zespołu jelita drażliwego są przewlekłe bóle jelitowe, oraz problemy gastryczne

IBS powoduje duży dyskomfort, ale generalnie nie ma poważnych konsekwencji medycznych.Żadne specjalne badanie obrazowe lub test laboratoryjny nie może zdiagnozować IBS. Rozpoznanie polega na wykluczeniu chorób, które wywołują objawy podobne do IBS, a następnie wykonaniu procedury kategoryzowania objawów.

Istnieją 3 główne typy IBS:

  • IBS z zaparciami (IBS-C): Ból brzucha, dyskomfort, wzdęcia, rzadkie lub opóźnione ruchy jelit, lub twarde i grudkowate stolce.
  • IIBS z biegunką (IBS-D): Ból brzucha, dyskomfort, pilna potrzeba pójścia do toalety, bardzo częste wypróżnienia, wodniste lub luźne stolce.
  • IIBS ze zmiennym wzorem kału (IBS-A): Występują zarówno zaparcia, jak i biegunka.

Wiele osób doświadcza różnych rodzajów IBS w miarę upływu czasu.

Lekarz może często zdiagnozować IBS, pytając o objawy, na przykład:

  • Czy nastąpiły jakieś zmiany w pracy jelit, takie jak biegunka lub zaparcie?
  • Czy odczuwasz ból lub dyskomfort w twoim brzuchu?
  • Jak często czujesz się wzdęty?

Badanie krwi może pomóc wykluczyć inne możliwe schorzenia, w tym:

Jeśli określone objawy mogą sugerować inną chorobę, mogą być wymagane dalsze badania.

Mogą to być:

  • niedokrwistość
  • zlokalizowane obrzęki w odbytnicy i brzuchu
  • utrata masy ciała (niewyjaśnione)
  • bóle brzucha w nocy
  • progresywnie pogarszające się objawy
  • krew w stolcu

Pacjenci z historią raka jajnika mogą wymagać dalszych badań, podobnie jak pacjenci w wieku powyżej 60 lat, u których objawy utrzymują się dłużej niż 6 tygodni.

Czynniki ryzyka

Następujące grupy osób mają większe szanse na IBS:

  • Młodzi dorośli: IBS dotyka ludzi w każdym wieku, ale diagnoza zwykle ma miejsce przed 45 rokiem życia, często od 20 do 30 lat.
  • Płeć: kobiety są bardziej narażone na wystąpienie IBS
  • Historia rodziny: jeśli bliski krewny ma lub miał IBS, może istnieć większa szansa na jego rozwój.
  • Środowisko: Bieżące badania badają, czy ryzyko rodzinne IBS wiąże się z genami, wspólnym środowiskiem rodzinnym lub jednym i drugim.

Trwają badania nad IBS. Lepsze środki zapobiegawcze i nowe metody leczenia niewątpliwie zostaną odkryte w przyszłości. Póki co, dobra dieta i unikanie stresu to najlepsze wskazówki, jak unikać epizodów chorobowych i nasilenia objawów.

Przeczytaj więcej o maślanie sodu. 

Powiązane artykuły

2 Comments

  1. katerka

    ja przy ibs to nigdy nie wiem co tak naprawdę odwali moim jelitom, bo niby stosuje diete, ale czasami jest i tak,ze biegunka czy zaparcia występują, dlatego wspomagam się preparatem intesta i po kilku dniach stosowania odczułam ulgę, czuje się o niebo lepiej.

  2. Kas

    Żałuję że kiedy zaczęły się moje problemy z ibsc nie było zbyt wiele tego typu informacji. Moja droga do osiągnięcia równowagi na pewno byłaby wtedy krótsza. Mi zdecydowanie pomogło zastosowanie diety fodmap i w efekcie wyeliminowanie owoców i produktów z syropem glukozofuktozowym. Stosowałam się do tego przez ok rok i dodatkowo piłam wodę z cytryną (tylko ten owoc zostawiłam w diecie) naczczo. Po tym okresie wszystko bardzo się uspokoiło. Teraz już jem wszystkie produkty ale staram się nie przesadzać z tymi wymienionymi wyżej. Objawy czasem występują ale nie są one uciążliwe. Moje życie wróciło do normalności, chociaż traciłam juz wiarę że kiedyś tak będzie.

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *