Popularne artykuły

Autyzm leczony dietą
Autism awareness. Autism Spectrum Disorder (ASD). Black wooden cubes with word AUTISM and puzzles on a wooden background top view flat lay. Concept of autism word.
Healthy Lifestyle

Autyzm leczony dietą 

Dietetyka ma coraz szersze zastosowanie w leczeniu chorób. Wiadomo, że składniki pożywienia wpływają na organizm w wieloraki sposób. Na jednym biegunie są substancje korzystne, które wzmacniają zdrowie, a na drugim te, które przyczyniają się do powstawania chorób. W zależności od stanu zdrowia, konkretny składnik może być dla nas dobry lub zły.

Nikt nie ma wątpliwości, że chorobami związanymi z odżywianiem są m.in. cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość. Czy można jednak sugerować, że ciężkie zaburzenia rozwojowe (takie jak autyzm) są możliwe do wyleczenia dietą?

Czym jest autyzm?

W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-10)1 można znaleźć dwie definicje zaburzeń z pogranicza autyzmu: autyzm dziecięcy i autyzm atypowy. Autyzm dziecięcy, zwany inaczej zespołem Kannera, jest określany jako ogólne zaburzenie rozwojowe, które objawia się1:

  • nieprawidłowym lub upośledzonym rozwojem dziecka w okresie do 3 roku życia
  • zaburzonym komunikowaniem uczuć
  • trudnościami w budowaniu relacji interpersonalnych
  • dezintegracją wrażeń zmysłowych
  • powtarzającymi się, specyficznymi wzorcami zachowań
  • zaburzeniami snu i poboru pokarmu
  • złością i agresją
  • fobiami

Autyzm atypowy rozpoznaje się, gdy zaburzenia rozwoju następują po trzecim roku życia i nie są związane z zaburzeniami w obszarach: komunikacji, relacji interpersonalnych, a także powtarzalnych zachowań. Z drugiej strony uważa się, że autyzm atypowy jest związany z ciężkimi zaburzeniami rozumienia języka1.

Przyczyny autyzmu

Głównym czynnikiem (40-90% przypadków) odpowiedzialnym za autyzm są genetyczne mutacje szlaków biologicznych. Pozostałe zagrożenia są związane z życiem płodowym. Cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze matki w ciąży, ale również zaawansowany wiek ojca mogą być przyczyną autyzmu2, 5 - 9.

Szkodliwe mogą być również zanieczyszczenia obecne w środowisku np. substancje toksyczne w powietrzu, pestycydy w glebie. Poza tym różnego rodzaju zakażenia, które występują  podczas ciąży, mogą zwiększać ryzyko autyzmu.

Pozostałymi zagrożeniami są: niska masa urodzeniowa dziecka, uszkodzenia układu nerwowego lub wcześniactwo2, 5 - 9. Jako ciekawostkę warto wiedzieć, że szczepionki nie powodują autyzmu4.

Leczenie

Autyzm jest chorobą nieuleczalną, ale jej objawy próbuje się łagodzić. Na dzień dzisiejszy nie istnieją środki farmakologiczne, które są w stanie wyleczyć autyzm.

Pomocnym działaniem jest wczesne wprowadzenie terapii zajęciowej z udziałem m.in. neurologa dziecięcego, psychologa, a także terapeuty ruchowego i logopedy. Szacuje się, że bezzwłoczna pomoc specjalistów sprawdza się w  przypadku około 20% chorych3 i pozwala na godniejsze  funkcjonowanie. Zalecaną formą pomocy jest terapia poznawczo-behawioralna10.

Dieta na pomoc

Sama żywność nie może całkowicie wyleczyć z autyzmu, jednak pewne substancje przyjmowane z pożywieniem wykazują potencjalne korzyści we wspomaganiu leczenia.

Wiele badaczy, którzy zajmowali się tematem autyzmu i jego związkiem z żywnością, jest zgodnych. Dwa obszerne,  randomizowane badania opublikowane w 2011 i 2018 roku
z udziałem 141 i 67 osób z autyzmem w różnym wieku napawają nadzieją. Oba badania trwały rok. Wykazano korzystne działanie:

- witamin: B1, B3, biotyny14

- witamin antyoksydacyjnych: A, E, C i β-karotenu 13,14

- selenu i chromu 14

- kwasów tłuszczowych EPA i DHA 14

-  witamin: B2, B5 13,14

- witamin: B6, B12, kwasu foliowego 13,14

- l-karnityny14

- koenzymu Q-1014

- diety bez kazeiny, soi, glutenu14

W powyższych badaniach wykazano pozytywny wpływ powyższych substancji i zaleceń żywieniowych na13,14:

- zdolność uczenia się

- komunikację  i umiejętności społeczne

- funkcje poznawcze

- zachowanie (drażliwość, nadpobudliwość)

- układ pokarmowy

- wrażenia zmysłowe

- stan zapalny

- stężenie homocysteiny w osoczu

- biochemiczne markery autyzmu

Wyciągnąć wnioski

Prawdopodobnie potrzeba większej ilości badań, aby móc podeprzeć wnioski kilkunastu badaczy, aczkolwiek wyniki badań są bardzo pozytywne i  mogą służyć jako wskazówka dla dietetyków, którzy chcą polepszyć stan pacjentów, a także dla rodzin osób zmagających się z zaburzeniami autystycznymi.

 

Powiązane artykuły

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *