Popularne artykuły

Jak prawidłowo dobrać probiotyki?
Suplementacja

Jak prawidłowo dobrać probiotyki? 

Probiotyki zyskały ostatnio znaczne zainteresowanie. Tym żywym organizmom przypisuje się wszelkie korzyści zdrowotne związane z funkcjonowaniem jelit i nie tylko. Jeśli zamierzasz zacząć brać probiotyki aby poprawić własne zdrowie, musisz wybrać odpowiedni suplement w celu uzyskania oczekiwanych efektów. W tym artykule rzucimy okiem na efekty działania probiotyków i zarekomendujemy suplementy nakierowane na konkretne problemy zdrowotne.


Mikrobiom jelitowy

Nieomal odrazu po urodzeniu wstępnie sterylne ludzkie jelito jest natychmiast kolonizowane kilkoma rodzajami mikroorganizmów pochodzących zarówno od matki, jak i ze środowiska zewnętrznego. Jednakże ze względu na wszechobecność mikroorganizmów, szeroki przekrój ich przekrój, oraz nasze zróżnicowanie środowiskowe już w pierwszym roku życia każdy człowiek rozwija unikalny profil bakteryjny swoich jelit.

Szacuje się, że tylko 10% komórek w ludzkim ciele faktycznie należy do samego ciała. Zdecydowana większość komórek składa się z różnorodnej mikrobioty, czyli niepatogennych mikroorganizmów, z których aż do 2 kilogramów żyje w samych jelitach.

Mikrobiota jelitowa składa się z co najmniej 1014 bakterii, obejmujących co najmniej 160 różnych gatunków bakterii. Mikrobiota jelitowa obejmuje około 30 gatunków Bifidobacterium, 52 gatunki Lactobacillus oraz inne, takie jak Streptococcus i Enterococcus. Genom (czyli pełna informacja genetyczna) całej mikroflory jelitowej określanej jako „mikrobiom” przekracza jej ludzki odpowiednik co najmniej stukrotnie.

Mikroorganizmy jelitowe człowieka są silnie zaangażowane w różnorodne procesy metaboliczne, żywieniowe, fizjologiczne i immunologiczne. Odgrywają ważną rolę w homeostazie energetycznej naszego oeganizmu i poprzez tak zwaną oś jelito-mózg, wpływają na nasz nastrój i zdolności poznawcze. Stymulują również odpowiedź immunologiczną, zapobiegają chorobotwórczym drobnoustrojom oraz wytwarzają witaminy, takie jak B i K.

Dieta może wywierać głęboki wpływ na profil mikroflory jelitowej, a ludzie w różnych częściach świata mają różne profile bakteryjne. Na przykład istnieje związek między bakteriamii z gatunku Bacteroides a wysokim spożyciem tłuszczu lub białek pochodzenia zwierzęcego, podczas gdy gatunek Prevotella jest powiązany z dietą wysokowęglowodanową.

Zmiany w składzie mikrobioty mogą zwiększać podatność na infekcje, zaburzenia immunologiczne, stany zapalne, stres oksydacyjny i insulinooporność.

Czym są probiotyki?

Nasze jelita zawierają bakterie nabyte od urodzenia w procesie zwanym kolonizacją. Wiele z tych bakterii uważa się za korzystne lub “przyjazne”. Ich funkcje obejmują przekształcanie błonnika w krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, syntezowanie pewnych witamin i wspieranie systemu odpornościowego.

Zażywanie probiotyków może wesprzeć setki tysięcy tych zdrowych bakterii. Formalna definicja probiotyków to: “żywe mikroorganizmy, które, podane w odpowiednich ilościach, powodują zdrowotne korzyści u gospodarza”. Zasadniczo, probiotyki to mikroorganizmy, które powodują korzystne efekty kiedy spożywane są w odpowiednich ilościach.

Probiotyki dla sportowców mogą być spożywane w formie suplementów lub fermentowanej żywności, np. kiszona kapusta, kefir, jogurt. Nie powinniśmy mylić ich z prebiotykami, które są rodzajem błonnika, służącego jako źródło pokarmowe dla bakterii żyjących w jelicie grubym.

Podsumowanie: Probiotyki to bakterie prozdrowotne znajdujące się w suplementach diety i w pewnych rodzajach pożywienia. Zażywanie probiotyków może pomóc w podniesieniu liczby korzystnych bakterii, które żyją w jelitach.

Korzyści z przyjmowania probiotyków

Mikrobiom jelita, albo flora jelitowa, składa się z różnych bakterii. Jego dokładny skład jest unikalny dla każdego z nas.

W jelicie grubym znajdują się miliardy bakterii z ponad 500 różnych gatunków (4). Probiotyki, które uznano za korzystne to różne szczepy BifidobacteriumLactobacillus oraz Saccharomyces. Wiele suplementów probiotycznych zawiera połączenie różnych szczepów w tym samym produkcie.

Badania pokazały, że niektóre szczepy wydają się być bardziej efektywne niż inne w leczeniu poszczególnych schorzeń. Dlatego też, osiągnięcie dobrych rezultatów jest bardziej prawdopodobne przy zażywaniu probiotyków, które oddziałują na konkretne dolegliwości, tak jak na przykład biegunka.

Dodatkowo, bardzo ważne jest, by zażywać probiotyki w wystarczających ilościach. Probiotyki zwykle mierzone są w jednostkach tworzących kolonię (CFU ang. colony-forming units). Ogólnie rzecz biorąc, w większości badań udowodniono, że wyższe dawki powodują lepsze efekty  (5).

Jednakże, niektóre probiotyki celowane mogą być efektywne przy dawce 1-2 miliardów CFU na dzień, podczas gdy inne wymagają dawki 20 miliardów CFU do osiągnięcia pożądanych efektów.

Nie wykazano, żeby zażywanie skrajnie wysokich dawek było szkodliwe. W jednym badaniu podawano uczestnikom do 1,8 biliona CFU na dzień. Okazało się to być jednak bardzo kosztowne, a nie przyniosło żadnych dodatkowych korzyści (5).

Co ważne, naukowcy wciąż nie wiedzą wszystkiego o probiotykach. Mimo, ze badania rozwinęły się znacznie w ostatnich latach, wciąż pozostało bardzo wiele do zgłębienia.

Podsumowanie: Poszczególne rodzaje bakterii probiotycznych mogą przynosić korzyści zdrowotne. Zażywanie wystarczających dawek odpowiednich probiotyków jest ważne do osiągnięcia pożądanych efektów.

Korzyści zdrowotne Probiotyków
Korzyści zdrowotne Probiotyków

Probiotyki na zaparcia

Zaparcia charakteryzują się wypróżnieniami które są twarde, nieregularne i nie przychodzą łatwo. Każdy doświadcza zaparć  od czasu do czasu, ale dla niektórych ludzi jest to problem przewlekły. Przewlekłe zaparcia są najbardziej powszechne pośród ludzi starszych i dorosłych, którzy są przykuci do łóżka, ale zdarzają się również u dzieci.

Dodatkowo, niektórzy ludzie z zespołem jelita wrażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) doświadczają uporczywych zaparć, jako główny objaw ich dolegliwości. Jest to zaparciowa forma zespołu jelita drażliwego.

Konwencjonalne metody leczenia obejmują środki przeczyszczające i zmiękczające stolec. Jednak w ostatnich latach, zmiany dietetyczne i suplementacja probiotykami stały się coraz bardziej popularnym, alternatywnym podejściem (6).

Wiele badań pokazało, że suplementacja pewnych szczepów probiotyków może zredukować zaparcia zarówno u dorosłych jak i u dzieci.

W badaniu porównującym probiotyki i prebiotyki u dzieci z zespołem jelita drażliwego, B. lactis okazały się przynosić znaczną ulgę w zaparciach. Grupa zażywająca probiotyki dla dzieci również odczuła mniejsze odbijanie się, pełność żołądka i wzdęcia po posiłkach niż grupa zażywająca prebiotyki  (8). Inne probiotyki, które mogą przynieść ulgę w zaparciach to B. longumS. cerevisiae  oraz połączenie L. acidophilusL. reuteriL. plantarumL. rhamnosus i B. animalis.

Probiotyki zalecane na zaparcia

Podsumowanie: Wiele szczepów probiotyków przynosi ulgę w zaparciach u dzieci i dorosłych bez względu na to, czy były zażywane razem czy osobno.

Probiotyki na biegunkę

Biegunka jest definiowana jako miękkie, luźne lub wodniste stolce występujące częściej niż normalnie. Zwykle jest krótkotrwała, ale może być przewlekła u niektórych osób. Udowodniono, że probiotyki obniżają częstotliwość oddawania stolca podczas biegunki związanej z zakażeniem, która pojawia się podczas zatrucia pokarmowego i wirusowego zakażenia przewodu pokarmowego, potocznie zwanego „grypą żołądkową”.

Z obszernego przeglądu 34 badań wynika, że probiotyki obniżają ryzyko biegunki z różnych przyczyn o 34%.

Skuteczne szczepy to Lactobacillus rhamnosus GGLactobacillus acidophilus oraz Lactobacillus bulgaricus.

Zażywanie antybiotyków to kolejna powszechna przyczyna biegunki. Kiedy antybiotykoterapia zabija szkodliwe bakterie, które powodują infekcję, pożyteczne bakterie również są niszczone. Taka zmiana w równowadze bakteryjnej może prowadzić do stanów zapalnych i biegunki.

Badania z udziałem dzieci i dorosłych wykazały, że zażywanie probiotyków może pomóc złagodzić biegunkę, która może wystąpić jako efekt antybiotykoterapii. Obszerny przegląd 82 kontrolowanych badań pokazuje, że zażywanie suplementów probiotycznych obniża ryzyko biegunki związanej z antybiotykoterapią o 42%. Jednakże, najbardziej skuteczne szczepy probiotyków nie zostały omówione.

Podczas gdy niektórzy ludzie z zespołem jelita drażliwego borykają się z zaparciami, inni doświadczają częstych biegunek, co nazywamy zespołem jelita drażliwego z dominującą biegunką. Badania wskazują, że niektóre probiotyki są szczególnie skuteczne w tej formie choroby, tj. B. coagulansS. boulardii oraz połączenie wielu szczepów Lactobacillus i Bifidobacterium.

Jednak, jedno badanie nie wykazało żadnej znacznej poprawy w biegunce u pacjentów z zespołem jelita drażliwego, którzy byli leczeni S. boulardii  (21).

Probiotyki polecane przy biegunce:

Podsumowanie: Wykazano, że terapia probiotykami pomaga obniżyć dotkliwość i częstotliwość biegunek związanych z infekcjami, antybiotykoterapią i zespołem jelita drażliwego pośród innych przyczyn.

Probiotyki na zespół jelita drażliwego

Czasami główne objawy zespołu jelita drażliwego nie są związane z konsystencją i częstotliwością oddawanego stolca. Zamiast tego, niektórzy ludzie

doświadczają regularnych wzdęć, gazów, nudności i bólu w dolnej części brzucha. Przegląd 19 badań ukazał, że podczas gdy niektórzy ludzie zgłaszali poprawę dolegliwości IBS podczas stosowania probiotyków, efekty różniły się pomiędzy poszczególnymi osobami. Badacze nie potrafili określić, które probiotyki były najbardziej skuteczne. Dodatkowo, ponieważ symptomy IBS są tak różnorodne, czasami jedna dolegliwość może ulec poprawie, a inna nie.

Na przykład, w jednym badaniu osób z zespołem jelita drażliwego z dominującymi zaparciami wykazano, że pomimo że S. cerevisiae pomogło w zaparciach, nie miało większego wpływu na ból w dolnej części brzucha czy dyskomfort.

W innym badaniu, uczestnicy z zespołem jelita drażliwego z dominującą biegunką otrzymali suplement znany jako VSL#3, który zawierał szczepy LactobacillusBifidobacterium i Streptococcus.

Częstotliwość wypróżnień i konsystencja stolca nie poprawiły się, ale wzdęcia już tak.

Kolejne badanie wykazało znaczącą redukcję bólu i wzdęć podczas terapii VSL#3. Badacze twierdzą, że probiotyki doprowadziły do wzrostu melatoniny, hormonu zaangażowanego w funkcje trawienne.

Probiotyki polecane w zespole jelita drażliwego:

Podsumowanie: Niektóre probiotyki okazały się przynosić ulgę we wzdęciach, bólach brzucha I innych symptomach zespołu jelita drażliwego. Jednak, zażywanie probiotyków niekoniecznie redukuje wszystkie objawy.

Probiotyki, które mogą pomóc w odchudzaniu

Istnieje coraz większa liczba dowodów na to, że równowaga w jelitach może znacząco wpłynąć na wagę ciała. Niektóre badania sugerują, że zażywanie suplementów probiotycznych może być pomocne w osiągnięciu spadku wagi i zdrowszej kompozycji ciała.

Badania na zwierzętach i na ludziach pokazały, że pewne szczepy bakterii mogą obniżyć ilość tłuszczu i kalorii wchłanianych przez jelita, promować zdrową równowagę bakterii jelitowych i zredukować wagę i tłuszcz na brzuchu.

Według analizy wielu badań z 2014 roku, probiotyki, które wydają się być efektywne w redukcji tłuszczu to Lactobacillus gasseriLactobacillus rhamnosus i kombinacja Lactobacillus rhamnosus oraz Bifidobacterium lactis.

W jednym z badań, otyli mężczyźni, którzy zażywali L. gasseri przez 12 tygodni zauważyli znaczną redukcję wagi ciała i tłuszczu, w tym nawet do 8,5% spadku tłuszczu z brzucha. Dla porównania, grupa placebo uzyskała bardzo niewielkie zmiany  w wadze ciała i tkance tłuszczowej.

W innym badaniu, otyłe kobiety, które brały L. rhamnosus przez trzy tygodnie zgubiły aż dwa razy więcej kilogramów niż osoby w grupie otrzymującej placebo.

Co więcej, utrata wagi była kontynuowana w fazie podtrzymania, podczas gdy grupa placebo zyskała na wadze.

Suplementacja probiotykami może również ograniczyć przyrost wagi podczas okresów wysokiego spożycia kalorii.

W czterotygodniowym badaniu, szczupli mężczyźni jedli 1000 kalorii dziennie więcej niż wynosiło ich zapotrzebowanie. Ci którzy przyjmowali formułę probiotyków VSL#3 przytyli mniej niż grupa kontrolna.

Jednak ponieważ wyniki niektórych badań nie były zbyt imponujące, badacze mają wrażenie, że nie ma na ten moment wystarczających dowodów, aby wyciągnąć solidne wnioski dotyczące korzystnego wpływu probiotyków na utratę wagi ciała.

Probiotyki polecane na utratę wagi ciała:

Podsumowanie: Wyniki wielu badań wskazują, że niektóre probiotyki mogą promować utratę tłuszczu u otyłych osób, jednak, potrzebne są dodatkowe badania.

Probiotyki dla zdrowia mózgu

Istnieje ścisły związek pomiędzy jelitem a zdrowiem mózgu. Bakterie w naszym jelicie trawią i fermentują błonnik w krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które odżywiają jelita. Badania pokazują, że te związki mogą także pozytywnie wpływać na mózg i system nerwowy.

Przegląd 38 badań na zwierzętach i ludziach wykazał, że różne probiotyki pomogły zredukować objawy  niepokoju, depresji, autyzmu, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych i problemów z pamięcią.

Szczepy, które były najczęściej używane w tych badaniach to Bifidobacterium longumBifidobacterium breveBifidobacterium infantisLactobacillus helveticus oraz Lactobacillus rhamnosus.

Probiotyki wydają się być efektywne zarówno w przypadku ogólnego uczucia niepokoju jak i niepokoju związanego z konkretnymi przyczynami.

Jedno z badań wykazało, że gdy pacjenci z rakiem gardła zażywali probiotyki przez dwa tygodnie przed operacją, mieli oni obniżony poziom hormonów stresu we krwi i ich poziom lęku zmniejszył się o 48%. W innych badaniach probiotyki okazały się poprawiać ogólny nastrój, redukować smutek u zdrowych ludzi i osób z zespołem chronicznego zmęczenia. Zażywanie suplementów probiotycznych również okazuje się pomagać w walce z depresją, łącznie z osobami cierpiącymi na zaburzenia depresyjnie. W ośmiotygodniowym badaniu pacjentów z depresją, u osób które brały L. acidophilusL. casei i B. bifidum zauważono znaczne złagodzenie objawów depresji. Co więcej, zauważono u nich obniżenie poziomów insuliny oraz markerów stanów zapalnych.

Probiotyki polecane dla zdrowia mózgu:

Podsumowanie: Mózg i jelita są ze sobą silnie połączone. Zażywanie niektórych probiotyków promuje zdrowie psychiczne poprzez obniżenie poziomu lęku, smutku, depresji I innych objawów.

Wpływ probiotyków na zdrowie serca

Zażywanie probiotyków może pomóc obniżyć ryzyko chorób serca. Wiele badań udowodniło, że pewne bakterie w jogurtach lub suplementach probiotycznych mogą doprowadzić do korzystnych zmian w markerach zdrowia serca. Zalicza się do nich obniżenie “złego” cholesterol LDL i podwyższenie “dobrego” cholesterol HDL.

Konkretne szczepy bakterii probiotycznych, które zdają się być efektywne w obniżaniu cholesterolu to Lactobacillus acidophilusBifidobacterium longum oraz Lactobacillus reuteri.

Z analizy 14 badań wynika, że probiotyki doprowadziły do średniej redukcji cholesterolu LDL i drobnego podwyższenia cholesterolu HDL oraz do zmniejszenia poziomu trójglicerydów (50). Istnieje prawdopodobnie wiele procesów odpowiedzialnych za korzyści związane z cholesterolem LDL, w tym zmiany w metabolizmie tłuszczu i obniżone wchłanianie cholesterolu w jelitach.

Probiotyki mogą także pomóc obniżyć ciśnienie krwi. Przegląd dziewięciu kontrolowanych badań ukazał niewielką redukcję ciśnienia krwi pośród osób zażywających probiotyki. Jednakże, jedynie terapia dłuższa niż 8 tygodni w dawkach wyższych niż 10 miliardów CFU przyniosła istotne efekty.

Probiotyki zalecane dla zdrowia serca:

Podsumowanie: Zażywanie niektórych suplementów probiotycznych może pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL, podwyższyć poziom cholesterol HDL oraz obniżyć ciśnienie krwi.

Probiotyki na odporność

Badania sugerują, że zażywanie suplementów probiotycznych może doprowadzić do zmiany równowagi bakterii jelitowych w sposób, który podniesie reakcje obronne organizmu przeciwko alergiom, infekcjom i rakowi.

Szczególną rolę pełnią tu szczepy Lactobacillus GGLactobacillus crispatusLactobacillus gasseri, Bifidobacterium bifidum oraz Bifidobacterium longum Te rodzaje bakterii obniżają ryzyko chorób dróg oddechowych i egzemy u dzieci, jak również infekcji układu moczowego u dorosłych kobiet. Dodatkowo, probiotyki okazały się mieć zdolność do redukowania stanów zapalnych, które są znanym czynnikiem ryzyka wielu chorób.

W jednym z badań, starsi dorośli zażywali mieszankę Lactobacillus gasseriBifidobacterium bifidum i Bifidobacterium longum lub placebo przez 3 tygodnie. Po zażyciu suplementów probiotycznych, ich markery stanów zapalnych obniżyły się, markery przeciwzapalne wzrosły, a równowaga bakterii jelitowych stała się mniej więcej taka, jaką widuje się u zdrowych, młodych ludzi. Niektóre probiotyki mogą także pomóc zapobiegać zapaleniu dziąseł.

14-dniowe badanie przyjrzało się dorosłym, którzy wstrzymywali się od mycia zębów i czyszczenia ich za pomocą nici dentystycznych podczas terapii Lactobacillus brevis lub placebo. Zapalenie dziąseł postępowało bardziej gwałtownie w grupie placebo, sugerując, ze probiotyki pomogły ochronić przed infekcją.

Probiotyki zalecane dla odporności organizmu:

Podsumowanie: Zażywanie probiotyków może pomóc wesprzeć twój system odpornościowy i zredukować ryzyko infekcji i chorób.

Probiotyki dla zdrowia ogólnego

Oprócz oddziaływania na konkretne choroby i inne stany, można również zażywać probiotyki w celu promowania zdrowia ogólnego. Niedawne badanie na zdrowych dorosłych pokazało, że zażywanie Bifidobacterium bifidum przez cztery tygodnie pomogło pobudzić produkcję korzystnych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (59).

Istnieje również parę dowodów na to, że probiotyki promują lepsze procesy starzenia poprzez obniżanie stanów zapalnych, typowych dla osób starszych.

Oczywiście ważne jest, żeby stosować zdrową dietę i prowadzić zdrowy styl życia. W innym razie, nie można oczekiwać, aby probiotyki przyniosły zbyt wiele efektów.

Dodatkowo, pomimo że probiotyki są bezpieczne dla większości ludzi, mogą one zaszkodzić osobom, które są bardzo chore lub mają osłabiony system odpornościowy, łącznie z osobami z HIV i AIDS.

Probiotyki rekomendowane dla zdrowia ogólnego:

Podsumowanie: Probiotyki mogą wspomóc dobre samopoczucie i zdrowie. Jednakże, zażywanie suplementów probiotycznych może być niebezpieczne dla osób bardzo chorych lub z osłabionym systemem immunologicznym.

Przebadane probiotyki

Jakość probiotyków jest kluczowa. Należy zwrócić uwagę, że w słabej jakości probiotykach może dochodzić do zakażeń krzyżowych zawartości. Tym samym w materiale mogą pojawić się niekorzystne dla nas drobnoustroje, co ostatecznie może wpływać wręcz na pogorszenie się naszego stanu zdrowia.

Jednocześnie na polskim rynku bardzo ciężko znaleźć przebadane probiotyki, które nie są faktycznymi lekami (a przez to ich cena jest wysoce, często i niepotrzebnie zawyżona). Przyjrzymy się zatem produktom które jednocześnie łączą przystępną cenę, wraz z jakością potwierdzoną badaniami.

Przebadane suplementy probiotyczne
Przebadane suplementy probiotyczne

Apollo's Hegemony Bifido Forte

Bifido Forte od Apollo's Hegemony, jak sama nazwa wskazuje ma na celu dostarczanie naszego organizmowi bakterii probiotycznych z rodzaju Bifidobacterium, mających szczególne znaczenie we wspieraniu odporności, odchudzania oraz przeciwdziałaniu niekorzystnych symptomów zespołu jelita drażliwego.

Produkt dostarcza 4 szczepów bakterii z rodzaju Bifidobacterium:

  • Bifidobacterium breve BR03
  • Bifidobacterium bifidum BB01
  • Bifidobacterium longum BB536
  • Bifidobacterium lactis BI-04

Po 5 miliardów jednostek tworzących kolonię (CFU) z każdego szczepu na jedną porcję.

Badanie sprawdzające jakość produktu, nie tylko ją potwierdziło, ale jednocześnie wykazało że w kapsułce znajduje się nawet nieco więcej korzystnych bakterii z rodzaju Bifidobacterium. Świadczy to bardzo pozytywnie o producencie produktu.

Bifido Forte od Apollo's Hegemony pozostaje jednym z niewielu produktów przebadanych na rynku probiotyków i wydaje się być najpewniejszym wyborem w celu dostarczania probiotyków z tego gatunku do naszego organizmu.

Kirkman Bifido Complex Advanced Formula

Firma Kirkman to jeden z najbardziej znanych i uznanych producentów probiotyków na świecie. Nie dziwi więc że postanowiła ona wydać swój suplement probiotyczny skupiający się dokładnie na dostarczeniu organizmowi większej ilości probiotyków z gatunku Bifidobacterium.

Produkt zawiera następujące szczepy:

  • Bifidobacterium lactis
  • Bifidobacterium bifidum/lactis
  • Bifidobacterium longum
  • Bifidobacterium breve

Oczywiście badanie sprawdzające jakość produktu nie mogło wykazać inaczej - Bifido Complex Advanced Formula zawiera ilość bakterii probiotycznych zgodną z zakładaną na etykiecie przez producenta.

Jak stosować probiotyki? Dawkowanie probiotyków

Przez szeroki przekrój probiotyków, faktycznej zawartości bakterii probiotycznych w nich oraz faktycznych celów suplementacji, uniwersalna dawka probiotyków która przyniesie korzyści każdemu z nas nie może zostać określona.

W przypadku suplementacji dla ogólnego wsparcia zdrowia, warto kierować się wskazaniami producenta ukazanymi na etykiecie opakowania. W przypadku stosowania probiotyków celowanych, chcąc wesprzeć organizm w określonych przypadłościach zdrowotnych, najlepiej ustalić prawidłowe dawkowanie i dobór produktu z lekarzem.

Probiotyk, a synbiotyk. Probiotyk, a prebiotyk.

Te trzy nazwy - probiotyk, synbiotyk i prebiotyk są bardzo często używane w pobliżu siebie. przez to mogą powodować małe zamieszne w ich znaczeniu. Jaka jest zatem różnica między probiotykiem a prebiotykiem i synbiotykiem?

Probiotyk - jak już ustaliliśmy - to korzystne dla zdrowia bakterie, często występujące w suplementach diety. Prebiotyki, to substancje które odżywiają probiotyki (np. fermentowalne frakcje błonnika). Synbiotyk to nic innego jak połączenie probiotyku i prebiotyku - czyli połączenie bakterii korzystnych dla naszego organizmu wraz z substancjami odżywczymi dla nich.

Czym charakteryzuje się dobry probiotyk?

Łatwo się domyśleć że probiotyk probiotykowi nierówny i należy poświęcić przy jego wyborze chwilę uwagi. Zatem na co zwracać uwagę przy wyborze probiotyku?

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na etykietę opakowania. Poza rzeczami oczywistymi takimi jak zaufana firma probiotyku, powinniśmy zwrócić uwagę czy na tabeli informacji żywieniowych skład probiotyku został dokładnie wyszczególniony pod względem rodzajów i szczepów bakterii oraz ich zawartości (nie powinny na niej występować żadne zastrzeżone mieszanki). Orientacyjnie warto zwrócić również na faktyczną ilość bakterii probiotycznych - większość probiotyków wykazuje efektywność w dawkach powyżej miliarda komórek. W wielu niższej jakości znajdują się miliony komórek, czyli 100 razy poniżej efektywnej dawki!

Oczywiście nie jest to regułą, aczkolwiek na zorientowanie się z jakiego typu produktem mamy do czynienia.

Jak wybrać najlepszy probiotyk?

Określone szczepy bakterii stosowane w probiotykach wykazują różnice w działaniu. Stąd często słyszymy o probiotykach celowanych, czyli stosowanych w celu przeciwdziałania szczególnym przypadkom chorobowym (SIBO, IBS), lub we wsparciu organizmu w specyficznych stanach zdrowotnych (na przykład zaburzenia mikrobiomu przy przyjmowaniu antybiotyków).

Przez to podstawową kwestię jest zidentyfikowanie naszych potrzeb i celów przyjmowania probiotyków. Aby dobrać odpowiednie szczepy pod swoje potrzeby warto skonsultować się z lekarzem. Po znalezieniu produktów zawierających szukane przez nas szczepy, należy zwrócić opinie o marce, lub czy dany produkt został profesjonalnie przebadany. Ostatecznie należy również zwrócić uwagę czy produkt zawiera odpowiednią ilość bakterii probiotycznych (najlepiej w ilościach rzędu miliardów niż milionów).

Czy probiotyki mogą być stosowane podczas ciąży?

Ciąża u kobiet o jak wszyscy wiemy okres, w którym Panie muszą szczególnie brać pod uwagę swoje zdrowie czy bezpieczeństwo. Każdy suplement i preparat stosowany podczas tego okresu powinien być konsultowany z lekarzem. Czy jednakże, potencjalnie probiotyki mogą przynieść korzyści podczas ciąży?

I okazuje się że tak! Pierwsze szczepy bakterii do jelit nowonarodzonego dziecka przekazuje jego matka. Zatem jej optymalny mikrobiom jest kluczowy dla wykształcenia prawidłowego mikrobiomu u potomka. Wykorzystanie określonych rodzajów probiotyków (Bifidobacterium i Lactobacillus w szczeólności) może również wspierać radzenie sobie z pomniejszymi przypadłościami podczas ciąży, na przykład niekorzystnymi zmianami skórnymi.

Stosowanie probiotyków podczas karmienia piersią

Mikroflora jelitowa potomstwa kreuje się w największym stopniu podczas pierwszego roku życia. Jednymi z głównych jej źródeł są właśnie mikroorganizmy pochodzące z mleka matki. Zdrowy mikrobiom u mamy jest zatem kluczowy podczas karmienia piersią w celu wytworzenia prawidłowego mikrobiomu u dziecka.

Zatem w przypadku podejrzeń nieprawidłowości mikroflory jelitowej podczas karmienia piersią, warto skonsultować ewentualną suplementację probiotyków z lekarzem i rozważyć jej rozpoczęcie.

Skutki uboczne probiotyków

Musimy być świadomi tego, że praktycznie wszystko w nadmiarze szkodzi. I mimo że probiotyki mają ogromną ilość korzyści, tak samo stosowane nierozważnie, mogą wpływać niekorzystnie na stan zdrowotny.

Nadmiar, lub nieodpowiedni ich dobór może prowadzić do skutków ubocznych ich stosowania. Te zawierają się głównie w podrażnieniu żołądka, bólach głowy oraz reakcjach alergicznych. Pamiętaj zatem by rozważnie dobierać rodzaj oraz dawkę probiotyków!

Wpływ probiotyków na osteoporozę

Osteoporoza, czyli w dużym skrócie degradacja układu kostnego jest poważnym schorzeniem dopadającym głównie starszych ludzi. Okazuje się, że probiotyki mogą wspierać profilaktykę osteoporozy, oraz zmniejszać jej skutki!

W badaniach, osoby starsze przyjmujące probiotyki z rodzaju Lactobacillus straciły nawet połowę mniej masy kostnej, od osób nie przyjmujących probiotyków! Wydaje się zatem, że probiotyki mogą być kolejnym mocnym punktem walki z degradacją układu kostnego.

Wpływ probiotyków na układ nerwowy

Coraz więcej badań przeprowadza się pod kątem wpływu probiotyków na nasz mózg i całość układu nerwowego.

Wiadomo już, że prawidłowa mikroflora odpowiada za stan naszego samopoczucia (przez bycie elementem osi jelito-mózg). Co więcej są już przygotowywane specjalne szczepy mające na celu wspieranie problemów na tle nerwowym.

Probiotyki w badaniach wykazują pozytywny wpływ na percepcję, oraz subiektywne samopoczucie badanych. Co ciekawe, w jednym z badań nie były stosowane żadne szczególne szczepy a zwykły jogurt naturalny! Zatem probiotyki mają potencjał aby zostać uznane za nootropiki!

Probiotyki dla dzieci

Problemy z przewodem pokarmowym są bardzo powszechne u dzieci i młodzieży. Badania wskazują, że probiotyki mogą być cenną częścią strategii walki z tymi problemami.

Profesjonaliści zwracają uwagę, że połączenie prawidłowej diety zawierającej odpowiednią ilość prebiotyków oraz probiotyków jest kluczem do unikania problemów trawiennych u młodzieży.

Nadwrażliwość jelit a stosowanie probiotyków

Aby uniknąć nadmiernego ryzyka skutków ubocznych stosowania probiotyków, szczególną uwagę do doboru odpowiedniego produktu powinny przywiązać uwagę osoby cierpiące na jakiekolwiek nadwrażliwości w obrębie układu trawiennego.

Między innymi, należy wybrać szczepy produkujące jak najmniej histaminy oraz kwasu mlekowego. To dwa najbardziej istotne związki w przypadku jakichkolwiek nietolerancji układu pokarmowego i należy w dużym stopniu starać się minimalizować ich wytwarzaną ilość w naszym organizmie.

Probiotyki a PCOS

PCOS (zespół policystycznych jajników), jest dotkliwą przypadłością z którą zmaga się nawet co dziesiąta kobieta. Pierwotnym powodem tej przypadłości jest dysbalans hormonalny występujący w organizmie. Czy jednak niepozorne probiotyki mogą pomóc w przeciwdziałaniu tej przypadłości?

Probiotyki o ile nie zwalczają przyczyny PCOS, to mogą przeciwdziałać skutkom tej choroby. W badaniach na kobietach cierpiących na PCOS, probiotyki okazały się skuteczne w niwelowaniu insulinooporności, zmniejszeniu masy ciała oraz poprawieniu lipidogramu - czyli wielu istotnych symptomów zespołu policystycznych jajników.

Kiedy nie stosować probiotyków?

Należy być świadomym tego, że probiotyki nie są żadnym złotym środkiem w suplementacji, który powinien być stosowny zawsze i przez każdego.

Podstawowymi powodami dlaczego nie używać probiotyków w suplementacji są oczywiście rekcje alergiczne, szczególnie przy stosowaniu probiotyków wytwarzających zwiększających poziom kwasu mlekowego oraz homocysteiny w organizmie.

Osoby z przerostem flory bakteryjnej (SIBO), również powinny wstrzymywać się z samodzielnym dobieraniem probiotyków i ewentualne ich przyjmowanie konsultować z lekarzem.

Probiotyki i zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego (IBS) to dotkliwa przypadłość odcinka jelitowego naszego przewodu pokarmowego, odznaczająca się intensywnym dyskomfortem jelitowym (biegunkami, zaparciami, wzdęciami), wywołanymi niekorzystnymi zmianami zapalnymi. Bardzo często pierwszą kwestią braną pod uwagę w tej przypadłości jest rozpoczęcie stosowania probiotyków, w celu zbalansowania mikrobiomu jelitowego, a tym samym zmniejszenie intensywności samego zespołu drażliwych jelit.

I faktycznie probiotyki mają udowodnione działanie wspierające organizm w walce z IBS. Jednakże należy zwrócić uwagę na to jakie szczepy probiotyczne przyjmujemy - najbardziej skuteczne są te zawierające szczepy Lactobacillus oraz Bifidobacterium.

Probiotyk Bacillus Coagulans

Bacillus coagulans (szczep nazywany czasami również jako Bacillus sporenges) jest jednym z najczęściej polecanych probiotyków przy rozpoczynaniu suplementacji. Dlaczego?

Jest to szczep który wykazuje bardzo dużą wytrzymałość w przechowywaniu. Często brak efektywności suplementacji probiotykiem, wynika z braku aktywności mikoorganizmów w suplemencie. W niepoprawnie przechowywanych produktach niskiej jakości, te po prostu obumierają i nie mogą wspierać naszego organizmu. Zatem stosowanie probiotyków z Bacillus Coagulans zwiększa pewność suplementacji.

Suplementacja tego szczepu może jednocześnie wspomóc zdrowie jelit (szczególnie w kontekście walki z zespołem jelita drażliwego) oraz zwiększać odporność organizmu i zmniejszać stany zapalne w obrębie układu kostnego.

Naturalne źródła probiotyków

Poza samymi suplementami diety, zawierającymi wyspecjalizowane szczepy, pochodzące zazwyczaj z wyselekcjonowanych kolonii hodowanych sztucznie, probiotyki możemy dostarczać również ze źródeł dietetycznych. Jeśli nie potrzebujemy probiotyków celowanych, pod szczególne zaburzenia układu pokarmowego (IBS, SIBO), zwiększenie ilości produktów fermentowanych w diecie, może być bardzo dobrym sposobem na uzyskiwanie korzyści z przyjmowania probiotyków.

Do najlepszych naturalnych źródeł probiotyków zaliczamy oczywiście kiszonki, oraz jogurty i inne fermentowane przetwory mleczne (na przykład kefir).

Podsumowanie

Zdrowa mikroflora jelitowa jest niezmiernie ważna. Mimo że wciąż pojawiają się nowe badania, probiotyki wydają się korzystnie oddziaływać na wiele różnych stanów chorobowych, jak również mogą wspomagać zdrowie ogólne.

Powiązane artykuły

10 Comments

  1. Krystian

    Bardzo cenny artykuł. Takie treści powinny trafiać do jak najszerszego grona. Pisz dalej! 🙂

  2. Aurora

    Wydaje się wciągająca. Chętnie przeczytam

  3. Agnes

    Super artykuł- na to czekałam!!!

  4. mike

    najlepsze naturalne probiotyki a nie suple

  5. leszek

    ja od paru tygodni się suplementuję probiotykiem acidolac, żeby zadbać o florę bakteryjną w jelitach, bo mi jakoś odporność siadła i ciągle się przeziębiam

  6. ola

    Dziękuję z całego serca za ten artykuł, szkoda że takich mądrych rzeczy trzeba się doszukiwać głęboko w internecie na własną rękę, taka wiedza powinna być szeroko rozpowszechniana we wszystkich mediach i kierowana do jak największej części społeczeństwa

  7. Anna

    Bardzo dobry artykuł!
    Od trzech lat walczyłam z przewlekłymi biegunkami , przeszłam szereg inwazyjnych badań ( kolonoskopia , gastroskopia itd. ), lekarze nie byli mi w żaden sposób pomóc. Zaczęłam czytać różne artykuły i sama doszłam metoda prób i błędów , ze dieta i PROBIOTYKI to metoda na rozwiązanie moich problemów.
    Nie tylko powstrzymałam biegunki ale również chroniczne zmęczenie odeszło i znacznie poprawiła się odporność mojego organizmu.
    Polecam serdecznie PROBIOTYKI A TAKŻE KOLAGEN ( dobrej jakości ) z WIT. C.

  8. Papaj

    Suplementowanie probiotyków jest OK ale też warto pamiętać o naturalnych probiotykach jak kefiry, jogurty naturalne.

  9. Misiakka

    Ja wybrałam Diflos, ma ten sam skład co Dicoflor a jest dwa razy tańszy. Skuteczny, pomaga i w biegunkach, i w bólach brzuszka, wzmacnia odpornośc

    1. Arletta

      znam i też własnie Diflos używamy, skoro ma taki sam skład jak dicoflor, popularny probiotyk, a jest dwa razy tańszy a tak samo skuteczny czemu mam przepłacać. Polecam i ja Diflos

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *